Het begon zo mooi. Israël is vrij. De farao en zijn leger zijn verdronken in de Rode zee. God heeft zijn volk naar Zijn berg gebracht. Ze krijgen eerlijke wetten, God Zelf sluit een verbond met Israël.
En in een paar hoofdstukken gaat het helemaal mis. Mozes blijft ‘te lang’ weg. Het volk Israël maakt een gouden kalf en verlaat God. Drieduizend mensen worden gedood vanwege deze zonde. En alsof dat nog niet genoeg is: God wil niet langer met het volk meegaan. Het verbond is beschadigd.
De HEER zei tegen Mozes: ‘Vertrek van hier, met het volk dat je uit Egypte hebt weggeleid, en ga naar het land waarvan Ik Abraham, Isaak en Jakob onder ede heb beloofd dat Ik het aan hun nakomelingen zou geven, een land dat overvloeit van melk en honing. Ik zal een engel voor je uit sturen en Ik zal de Kanaänieten, de Amorieten, Hethieten, Perizzieten, Chiwwieten en Jebusieten verdrijven. Maar Ik trek niet met jullie mee, want jullie zijn een onhandelbaar volk en Ik zou jullie daarom onderweg kunnen doden. (Exodus 33: 1-3)
Misschien denk je: had ik maar een engel die mij de weg wijst. Daar is zelfs een televisieserie met 9 seizoenen van gemaakt: Touched by an Angel. Zou het niet geweldig zijn, een engel van God die je vertelt wat je moet doen?
Mozes vindt het helemaal niet geweldig! Mozes zoekt niet alleen naar Gods leiding, hij zoekt naar een herstel van het verbond. Als God alleen maar een boodschapper stuurt, dan is de verhouding tussen Israël en God nog steeds verstoord. Mozes onderhandelt met God, hij wil dat God Zélf meegaat.
Mozes zei tegen de HEER: ‘U draagt mij wel op het volk verder te laten trekken, maar U hebt mij niet laten weten wie U met mij mee zult sturen, terwijl U toch gezegd hebt: “Jou heb Ik uitgekozen, jou ben Ik goedgezind.” Als dat werkelijk zo is, laat mij dan weten wat uw plannen zijn. Dan leer ik U kennen en weet ik zeker dat U mij goedgezind bent. Vergeet toch niet dat deze mensen uw volk zijn.’ De HEER antwoordde: ‘Moet Ik dan zelf meegaan om je gerust te stellen?’
Mozes zei: ‘Als U niet zelf meegaat, laat ons dan niet verder trekken. Hoe zou moeten blijken dat U mij goedgezind bent, mij en ook uw volk, tenzij U met ons meegaat? Alleen dan nemen wij immers een bijzondere plaats in onder de volken die de aarde bewonen.’ De HEER zei tegen Mozes: ‘Ik verzeker je dat Ik zal doen wat je vraagt, want Ik ben je goedgezind en Ik heb je uitgekozen.’ (Exodus 33: 12 -17)
Wat krijgt Mozes veel voor elkaar. Eén gebed, vanuit het hart en gericht op Gods eer, en God gaat weer met het volk mee. Als de machtigste partij herstelt God het verbond. Israël is weer Gods volk. Mozes is hier een beeld van Jezus: hij is een middelaar. Waar de mensen van wie Mozes houdt het helemaal hebben verpest, daar kan Mozes voor God staan. Hij bidt niet voor zichzelf, maar om vergeving en herstel. En God verhoort hem. De weg naar God is weer open, God gaat verder met de mensen die Hij uitgekozen heeft.
Veel onderhandelaars zouden nu denken: ‘prijst God, het doel is bereikt. De Almachtige blijft bij ons, juist in de zwaarste omstandigheden.’
Mozes is nog niet tevreden, hij vraagt meer.
Laat mij toch uw majesteit zien,’ zei Mozes. Hij antwoordde: ‘Ik zal in mijn volle luister voor je langs gaan en in jouw bijzijn de naam HEER uitroepen: Ik schenk genade aan wie Ik genade wil schenken, en Ik ben barmhartig voor wie Ik barmhartig wil zijn. Maar,’ zei Hij, ‘mijn gezicht zul je niet kunnen zien, want geen mens kan Mij zien en in leven blijven.’ (Exodus 33: 18-20)
Mozes kende God al, maar eerder vroeg hij: laat mij dan weten wat uw plannen zijn. Dan leer ik U kennen en weet ik zeker dat U mij goedgezind bent. Daarom wil Mozes Gods majesteit zien. Het is crisis. Het voortbestaan van Israël staat op het spel. Ze hadden het bijna zonder Gods nabijheid moeten doen. In deze situatie heeft Mozes één wens: Gods majesteit zien. Niet uit nieuwsgierigheid, maar vanuit verlangen. Als God zich laat zien, dan is Hij zeker genadig.
Wij kennen de symboliek van een verbondssluiting niet meer, zoals de Israëlieten die kenden. Als er een verbond gesloten werd, dan moest de zwakkere partij komen opdraven. Zij moesten de sterkere partij eer bewijzen en trouw beloven. De sterkere partij kon een boodschapper (zelfde woord als engel) sturen. Of hij kwam zelf. Als de sterke partij zelf kwam, dan was dat vaak om beloften te doen, om genade te tonen. Dat is wat Mozes hier vraagt: laat mij uw majesteit zien, laat uzelf zien zodat ik weet dat U ons genade toont.
De Herziene Statenvertaling heeft deze betekenis beter meegepakt, door vers 19 als volgt te vertalen: Maar Hij zei: Ík zal al Mijn goedheid bij u voorbij laten komen, en in uw aanwezigheid zal Ik de Naam van de HEERE uitroepen. God laat zijn goedheid zien, wanneer hij Mozes’ gebed beantwoordt. Daarmee belooft Hij Zijn zeken aan de zwakkere partij, aan Zijn volk.
Mozes weet: hoe bont Israël het ook heeft gemaakt, God is genadig. Hij wil Zijn majesteit laten zien. Juist in de crisis durft Mozes te vragen. Juist in de crisis vecht Mozes om God te herinneren aan Zijn beloften, Zijn verbond. God antwoordt: Hij laat Zijn majesteit zien, Hij is genadig.
Weet jij, net zoals Mozes, waar je heen moet in een crisis? Kijk je naar de omstandigheden, naar jezelf? Of vraag je God of Hij Zijn majesteit wil laten zien?
De Bijbelteksten in dit blog zijn ontleend aan de NBV21 © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap 2021, tenzij anders aangegeven.
Lees je Bijbel 